آیا رعایت نکات بهداشتی می تواند باعث وسواس گردد ؟
رعایت بهداشت فردی به افراد برای حفظ سلامتی کمک می کند و باعث می شود تا فرد از نظر جسمی به انواع بیماری ها دچار نگردد .
رعایت بهداشت فردی به افراد برای حفظ سلامتی کمک می کند و باعث می شود تا فرد از نظر جسمی به انواع بیماری ها دچار نگردد . اما وسواس نه تنها به بهبود سلامتی فرد کمکی نمی کند بلکه از نظر روانی فرد را دچار کسالت و بیماری می کند . معمولا افراد وسواسی حاضر نیستند برای کمک به کسی مراجعه کنند و تصور می کنند با تکرار نکات بهداشتی می توانند بر این مشکل خود فائق آیند . در بسیاری از این موارد معرفی مراکز مشاوره تلفنی می تواند برای این افراد کمک مناسبی باشد . وقتی فردی به بهداشت خود رسیدگی می کند ، نوعی احساس رضایت را تجربه می نماید ، در حالی که فردی که دچار وسواس هستند هم این کار را با اجبار انجام می دهند و هم هر چقدر به شستشو و تمیزی اطراف خود می پردازند ، باز هم در آخر احساس آرامش نمی کنند . افرادی که بیش از اندازه به بهداشت اهمیت دهند و زمینه بروز اختلال وسواسی را داشته باشند ، امکان آن که به دلیل حساسایت های زیاد دچار وسواس شوند وجود دارد .
افرادی که وسواس تمریزی و رعایت بهداشت را دارند معمولا کار افراد دیگر را قبول نداشته و تا خود اقدام به تمیز کردن نکنند ، احساس آرامش نمی کنند . افراد وسواسی معمولا نسبت به تمیزی بخشی حساسیت دارند ، مثلا نسبت به تمیزی منزل یا لباس ها . فردی که وسواس تمیزی لباس دارد به بخش های مختلف خانه واکنش نشان نمی دهد و تنها حساسیت وی نسبت به لباس ها می باشد . افرادی که به کلینیک روانشناسی غیر حضوری مراجعه می کنند آموزش می بینند تا چگونه با افکار وسواسی خود کنار آمده و آن را کنترل نماید . وسواس در بسیاری از موارد پس از مدتی جسم افراد را نیز درگیر کرده و تنها آسیب آن روانی نمی باشد . وسواس معمولا ریشه ژنتیکی در افراد دارد اما در مواردی نیز به وسیله یادگیری نیز ایجاد می شود . مثلا والدینی که برای تمیزی و بهداشت فردی فشار زیادی به کودک می آورند ، امکان دارد این کودک در بزرگسالی دچار وسواس گردد .
نزدیکان افراد وسواسی می توانند نقش بسیار مهمی در درمان وسواس او داشته باشند . در ابتدا باید توجه داشت که وسواس را باید به عنوان یک بیماری در نظر گرفت و با هدف کمک به فرد وسواسی با وی همراه شد . متخصصین روانشناسی به خانواده افراد وسواسی پیشنهاد می کنند تا همیشه به میل فرد وسواسی رفتار نکنند تا وی را آرام نمایند . مقاومت کردن در برابر خواسته های زیاد فرد وسواسی باعث عصبانیت آنها می گردد و باید اعضاء خانواده آن را در نظر گیرند و در مقابل این رفتار کوتاه نیایند . باید توجه داشت اختلال وسواس ، اختلالی قابل درمانی می باشد که نیاز به صبر ، حوصله و زمان دارد . وقتی فرد دچار وسواس مذهبی می گردد وضعیت سخت تر می گردد و او وسواس خود را به صورتی مقدس می پندارد . در این موارد باید به فرد یاد آور شد که این اعمال وی بر اساس مذهب نیست و حتما برای درمان از یک متخصص کمک گرفت .
وسواس در خانم ها بیشتر است یا آقایان ؟
تحقیقات نشان داده میزان ابتلاء خانم ها 70 درصد بیش از آقایان می باشد و این میزان بیشتر به شکل وسواس عملی دیده می شود . زنان به عنوان مادر و نزدیک ترین فرد به کودکان و نوجوانان خانواده ، اعمالشان تاثیر بسیار زیادی بر آنها می گذارد . بسیاری از افرادی که دچار وسواس شستشو هستند مادری با اختلال وسواس داشته اند . همانگونه که گفته شد در مرکز مشاوره میزان وسواس آقایان کمتر از خانم ها ارزیابی می شود . وسواس در آقایان بیشتر به شکل شک و بد بینی می باشد که می توان آن را تداخل اختلال وسواس با پارانویا دانست . این اختلال می تواند زندگی یک زوج را از هم گسسته و خانواده آنها را از بین برد . به همین دلیل مشاوره در این موارد ضروری می باشد . امروزه با افزایش میزان طلاق استفاده از مشاوره قبل از طلاق اجباری شده که به مسائلی از این قبیل نیز رسیدگی می شود و می تواند زندگی زوجین را نجات دهد .
راه های مورد استفاده برای درمان وسواس :
1- تکنیک مواجهه : در این روش فرد وسواسی را مجبور می کنند تا با چه نسبت به آن دچار وسواس می باشد مواجه شود . در این روش فرد به مرور با عامل اضطراب خود رو به رو شده و باعث می شود تا کم کم از میزان آن کاسته شود .
2- توجه به خوراک : کم خونی و کمبود ویتامین B12 در بروز اختلال وسواس بسیار موثر می باشد . متخصصین به افرادی که دچار وسواس هستند پیشنهاد می کنند تا بیشتر مواد غذایی که طبع سرد دارند مصرف نمایند .
3- استفاده از دارو : مصرف دارو در کنار روان درمانی می تواند تاثیرات بسیار زیادی بر درمان وسواس داشته باشد . باید به این نکته توجه کرد که این اختلال خانواده فرد را نیز درگیر بیماری می نماید و می تواند بر همه اعضاء خانواده اثر گذار باشد . به همین علت همراهی خانواده نیز در درمان وسواس که بین 4 تا 6 ماه به طول می انجامد بسیار موثر است .
4- یوگا : تمرینات یوگا و انجام فعالیت های ورزشی چه به صورت جسمی و چه ذهنی می تواند تاثیر بسیار زیادی بر فردی که دچار اختلال وسواس می باشد داشته باشد . یوگا یکی از ورزش های بسیار موثر بر وسواس می باشد که می تواند اضطراب از فرد وسواسی دور شده و آرامش به وی باز گردد .
نویسنده : غزاله البهشتی
تلفن : 22593216 – 22795735
آدرس : قیطریه – بلوار کاوه جنوب – نرسیده به خیابان دولت – نبش کوچه اخلاقی غربی – پلاک 29 – طبقه 3