مرکز مشاوره تخصصی و کلینیک روانشناسی

بروز احساسات و هیجانات درونی و کنترل آن منافع زیادی برای سلامت روان افراد دارد .

 

بروز احساسات و هیجانات درونی و کنترل آن منافع زیادی برای سلامت روان افراد دارد . برخی از افراد این توانایی را ندارند و احساساتی مانند شادی ، خشم ، ترس ، صمیمیت ، عشق و محبت را در درون خود نگه می داند که در مرکز مشاوره ایرانی می گویند این افراد دچار طرحواره بازداری هیجانی می باشند . طرحواره ها در دوران کودکی و تحت تاثیر رفتار والدین ، محیط و شرایط در افراد دایجاد می شود . ممکن است یک طرحواره در یک فرد سالها غیر فعال بماند و با یک حادثه یا اتفاق فعال گردد . طرحواره ها انواع مختلفی دارند که می خواهیم در این مطلب به طرحواره بازداری هیجانی اشاره نماییم . این طرحواره باعث می شود تا افراد به شکل بی عاطفه نمود پیدا کنند و افرادی که با این افراد سر و کار دارند تصور می کنند با فردی بی احساس رو به رو هستند در احالی که این تصور اشتباه است و این افراد تنها توانایی بروز احساسات خود را ندارند و این مسئله تنها معطوف به احساسات مثبت نمی شود ، بلکه این افراد احساسات منفی خود را نیز نمی توانند بروز دهند و همین مسئله باعث می شود گاهی خشم و اندوه زیادی در آنها جمع شود .

نشانه های وجود طرحواره بازداری هیجانی

انعطاف نا پذیری : افرادی که دچار طرحواره یا تله بازداری هیجانی می باشند ، بیش از اندازه نیاز های هیجانی خود را نادیده می گیرند . معمولا این افراد در خانواده به افرادی معروف هستند که تنها به عقلانیت خود متکی هستند و حتی گاهی خانواده آنها در مراجعه به بهترین مشاور خانواده از سخت گیری و انعطاف نا پذیری آنها در رنج می باشند زیرا این افراد بر قانونمندی و تمرکز بر آن بسیار پایبند هستند .

کنترل افراطی هیجانات دیگران : این افراد در خانواده و مخصوصا در مقابل فرزندان خود کنرل افراطی بر هیجانات آنها دارند و نه تنها خود توانایی بیان هیجانات مثبت و منفی را ندارند ، بلکه دیگران را نیز در بیان این هیجانات محدود می کنند و از این رفتار به عنوان رفتاری طبیعی یاد می کنند .

نگرانی دائمی : افراد مبتلا به طرحواره بازداری هیجانی همواره نگران این مسئله هستند که تنوانند احساسات خود را تحت کنترل داشته باشند ، از اصلی ترین احساساتی که این افراد جلوی آن را می گیرند را می توان شامل ، عشق ، خشم ، برانگیختگی جنسی و محبت دانست که این افراد را در نگرانی دائمی نگه می دارد .

حساس به قضاوت دیگرات : به همان اندازه که بیان احساسات برای این افراد سخت می باشد ، آنها را نیز نگران قضاوت اطرافیان می کند . در واقع این افراد در صحبت با مشاور روانشناس همواره از حساسیت به مورد قضاوت قرار گرفتن صحبت می کنند و این مسئله را دلیل عدم بیان احساسات خود می دانند .

دلایل بروز طرحواره بازداری هیجانی

افرادی که دچار بازداری هیجانی می باشند شرایط سخت و مشکلات عاطفی زیادی را متحمل می شوند این افراد بر اساس نظر مشاوره ازدواج مشکلات زیادی حتی در انتخاب همسر و بیان احساسات خود به همسر شان دارند . ریشه مشکل افرادی که دچار طرحواره بازداری هیجانی هستند مانند باقی طرحواره ها به دوران کودکی و نوجوانی باز می گردد . معمولا افراد مبتلا به این طرحواره در خانواده های بسیار سخت گیر که احساسات فرزندان خود را سرکوب می کنند رشد یافته اند . آموزش های اشتباه خانواده این افراد باعث شده تا آنها هیجانات خود را تحت کنترل شدید قرار دهند و از بیان احساسات و نیاز های خود عاجز شوند . معمولا افرادی که تله بازداری هیجانی دارند در دوران کودکی زمانی که هیجانات خود را بروز می دادند مورد سرزنش و تنبیه والدین قرار می گرفتند و این احساس شرمساری و ناراحتی باعث شده تا آنها یک تصمیم نا خودآگاه برای عدم بیان احساسات خود بگیرند که بیان احساسات پیامد خوشایندی برای آنها ندارد .

برای درمان طرحواره بازداری هیجانی چه باید کرد ؟

جفری یانگ یکی از روانشناسان مطرح دنیا بود که شیوه طرحواره درمانی را ابداع نمود ، این روانشناس تکنیک هایی را ارائه کرد که فرد با کمک آنها می تواند از دست طرحواره های نهادینه شده در خود از جمله طرحواره بازداری هیجانی رها شد . برخی از این تکنیک ها شامل :

-         تغییر باور ها : باور های گذشته و غلط فرد در زندگی عامل ایجاد کننده طرحواره بازداری هیجانی می باشند که فرد توسط این باور ها تحت فشار قرار می گیرد و توانایی بیان هیجانات و احساسات خود را از دست می دهد . در تکنیک تغییر باور ها به فردی که دچار بازداری هیجانی می باشد کمک می کنند تا کم کم احساسات و هیجانات خود را بیان کند و به این باور برسد که با بیان هیجاناتش نه تنها مورد قضاوت قرار نمی گیرد بلکه باعث می شود تا دیگران نیز نسبت به وی احساس بهتری را تجربه کنند .

-         تمرینات رفتاری : معمولا متخصص روانشناس به فردی که دچار طرحواره بازداری هیجانی می باشد پیشنهاد می کند تا تفریحات خود را بیشتر کرده و زمانی که باید به بیان هیجانات خود بپردازد با صدای بلند احساسات درونی خود را ابراز نماید . این افراد نیاز دارند تا یاد بگیرند با بیان آزادانه احساسات خود آرامش بیشتری را تجربه کنند و رابطه بهتری با خانواده و اطرافیان خود پیدا کنند . معمولا همراهی اطرافیات در تمرینات رفتاری افرادی که دچار طرحواره بازداری هیجانی هستند ، بسیار موثر است و می تواند درمان آنها را سرعت بیشتری ببخشد .

نویسنده : غزاله البهشتی

  تلفن : 22593216 – 22795735

 

 

آدرس : قیطریه – بلوار کاوه جنوب – نرسیده به خیابان دولت – نبش کوچه اخلاقی غربی – پلاک 29 – طبقه 3