مرکز مشاوره تخصصی و کلینیک روانشناسی

خرافات به چیز هایی گفته می شود که وجود خارجی نداشته و حقیقت ندارد ، اما بسیاری از افراد آن را باور داشته و در زندگی خود موثر می دانند . 

خرافات به چیز هایی گفته می شود که وجود خارجی نداشته و حقیقت ندارد ، اما بسیاری از افراد آن را باور داشته و در زندگی خود موثر می دانند . به فردی که خرافات را قلبا باور می کند و نسبت به آن تعصب شدید نیز نشان می دهد خرافاتی گفته می شود . خرافات می تواند زندگی یک فرد و جامعه را به انزوا و نابودی بکشاند . در کلینیک روانشناسی از بین رفتن منطق ، از بین رفتن قدرت تفکر ، از بین رفتن اوصول اساسی زندگی ، از بین رفتن صمیمیت ، از بین رفتن ترحم و از بین رفتن احترام را از آثار مخرب خرافات می دانند . این یکی از خاصیت های مغز می باشد که درباره مسائل گوناگون به سرعت فکر کرده و واکنش نشان می دهد وقتی مغز در حال تجزیه و تحلیل یک مسئله است سرعت بالا باعث می شود تاتواند آن را به صورت منطقی بررسی کند حال اگر یک فرد به خرافات نیز باور داشته باشد مغز وی برای تصمیم گیری به خرافات نیز توجه می کند .

ویژگی افراد خرافاتی چیست؟

-          دوست ندارند حقیقت را قبول کنند .

-         در بیان علمی اثبات مسائل خرافاتی عاجز هستند .

-         درباره ی خرافاتی که به آن اعتقاد دارند متعصب بوده و با افراد منتقد نسبت به خرافه خود معمولا به مشاجره می پردازند .

-         این افراد دلیل علمی خرافه خود را به عوامل ماورایی که در هیچ علمی قابل اثبات نمی باشد ، ربط می دهند .

-         افراد معتقد به خرافات اکثرا بی سواد بوده و یا ضریب هوشی بسیار پایینی دارند .

-         یکی از بارز ترین ویژگی افراد خرافاتی عدم نقد پذیری نسبت به خرافاتی که باور دارند می باشد .

اثر باور های خرافی بر روان افراد

1-    افسردگی : مطالعات بر روی جوامع سنتی نشان می دهد که میزان افسردگی در میان افرادی که باور های خرافی دارند بسیار بالا تر از افرادی می باشد که نسبت به این مسائل نا باورند . افسردگی یکی از شایع ترین اختلالات روانی در جهان است که باعث می شود افراد دچار آسیب هایی در زندگی فردی و اجتماعی خود شوند . افرادی که برای درمان افسردگی اقدام نمی کنند دچار مشکلاتی هم چون : خستگی و بی حالی ، احساس غم ، عدم اعتماد به نفس ، اختلالات خواب و خوراک می شوند . برخی از باور های خرافی باعث می شود افراد تصور کنند تلاش آن ها در زندگی بیهوده بوده و عوامل ماورایی باعث جهت دهی در زندگی به آن ها می شود این افراد به دلیل عدم کنترل وضعیت زندگی خود دچار افسردگی می شوند . آمار نشان داده بیش از شصت درصد از افرادی که مبتلا به افسردگی هستند دست به خودکشی می زنند .

2-    اخلالات اضطراب : برخی از افرادی که باور های خرافی دارند تصور می کنند رفتار ها و افکار خاص به آنها کمک می کند تا بر شرایط زندگی خود مسلط شوند این افراد در زمانی که نمی توانند بر اساس باور های خرافی خود عمل کنند دچار ترس و اضطراب می شوند  . به عنوان مثال برخی از افرادی که به مشاوره قبل از ازدواج مراجعه می کنند اصرار به انجام اعمال خاصی دارند و تصور می کنند بدون انجام دادن این اعمال نمی توانند در زندگی به خوشبختی دست یابند و در صورت مخالفت طرف مقابل احساس هراس و اضطراب می کنند . خرافات در کودکان بیشتر باعث بروز استرس می شود زیرا روان کودک حساس تر بوده و گفته این مسئله که رفتار یا گفتار خاص باعث بروز اتفاقات بد می شود بیشتر وی را دچار اضطراب می کند و باید توجه داشت این مسئله با بالا رفتن سن کودک نیز افزایش می یابد .

3-    اختلال وسواس : OCD نوعی اختلال روانی است که فرد در آن احساس می کند باید افکار و یا اعمال خاصی را به شکل اجباری تکرار کند . افرادی که برای درمان وسواس مراجعه نمی کنند در زندگی شخصی و اجتماعی دچار مشکلات فراوانی می شوند . تحقیقات نشان داده میان باور های خرافی و بروز وسواس رابطه نزدیکی وجود دارد .  افراد خرافاتی ممکن است تصور کنند باید اعمال خرافی یا افکار خرافی را به ذهن آورند یا تکرار کنند تا اثرات آن را در زندگی خود مشاهده کنند .

4-    اختلال پارانویا : افرادی که دچار اختلال پارانویا در کنار اعتقادات خرافی هسند احساس می کنند تمام اطرافیانشان در تلاش برای به آسیب رساندن به آن ها هستند . این افراد معمولا اطرافیان خود را به اتهامات غیر واقعی متهم کرده و به هیچ کس عتماد نداردند . اتفاقاتی که از دید عموم جامعه یک حادثه است از دید این افراد توطعه ای برای آزار و اذیت آن ها می باشد . خرافات در افراد دچار اختلال پارانویا می تواند آسیب های جدی به خود فرد و جامعه وارد کند .

آیا ممکن است خرافات بی خطر باشد ؟

در پاسخ به این سوال باید گفت برخی از باور های خرافی نیز هستند که باعث آسیب رساندن به سلامت جسمی و روانی افراد نمی شود بعضی از این باور ها هم چون حمل یک دعا در کیف برای جلوگیری از اتفاقات بد ، به تخته زدن برای جلوگیری از چشم خوردن  ، صبر کردن برای بیرون رفتن پس از عطسه و از این قبیل موارد باعث نمی شود تا فرد دچار مشکلات جدی شود اما برخی از خرافات هم چون : کتک زدن فرد بیمار با چوب های مخصوص در قبایل هند برای درمان وی یا سوزاندن همسر فرد متوفی همراه با جسد وی باعث آسیب های شدید فردی و اجتماعی می گردد .

نویسنده : غزاله البهشتی

تلفن : 22593216 – 22795735

 

 

 

آدرس : قیطریه – بلوار کاوه جنوب – نرسیده به خیابان دولت – نبش کوچه اخلاقی غربی – پلاک 29 – طبقه